NMBS 1186

Info over de locomotief:

Eind jaren '70 ging de Nederlandse Spoorwegen op zoek naar een nieuw type intercityrijtuigen om de oudere types rijtuigen te vervangen. Aan het begin van de jaren '80 wilden NS en NMBS het materieel dat op de Beneluxdienst tussen Amsterdam en Brussel reed vervangen. Op de dienst reden twaalf tweedelige treinstellen van het type Mat'57 en acht trek-duwstammen bestaande uit een Plan-D-stuurstandrijtuig, daartussen vijf rijtuigen (bestaande uit Belgische I4-rijtuigen en Nederlandse Plan-W-rijtuigen), bij een enkele stam een Plan-L-postrijtuig en een NMBS-locomotief van de serie HLE 25.5. In de jaren '80 bouwde fabrikant Talbot in Aken (D) 317 ICR-rijtuigen (ICR staat voor InterCity Rijtuig). Van de 317 rijtuigen werden 59 rijtuigen speciaal gebouwd voor de Beneluxdienst. De Beneluxrijtuigen werden verdeeld in eerste klasrijtuigen (aanduiding A), tweede klasrijtuigen (aanduiding B), eerste en tweede klasrijtuigen (aanduiding AB), tweede klas met keuken- en bagageafdeling (aanduiding BKD) en elf tweede klas met stuurstand (aanduiding Bs). Voor het nieuwe materieel op de Beneluxdienst liet de NMBS in 1985 en 1986 twaalf locomotieven bouwen van de serie HLE 11. De locomotieven kregen de nummers 1181 t/m 1192, waarvan de in 1986 gebouwde 1187 bewaard is. De Belgische locomotieven waren afgeleid van serie HLE 21. Het nieuwe materieel had een maximale snelheid van 140 km/u. De locomotieven kregen hoge nummers om verwarring te voorkomen met de NS-locomotieven van de serie 1100. De rijtuigen en de locomotieven werden voorzien van de gele NS-kleur en NMBS-bordeauxrood. Het materieel was geschikt gemaakt om in België en Nederland dienst te kunnen doen en aan de regelgeving van beide landen te voldoen. Over sommige dingen konden beide landen het niet eens worden; een voorbeeld is de remkraan. De Belgen wilden hem links hebben en in Nederland moest de remkraan rechts zitten. Er werd besloten om in de locomotieven en de ICR-stuurstanden zowel links als rechts een remkraan te plaatsen. In 1986 en 1987 vervingen de HLE 11-locomotieven en de ICR-rijtuigen het oude materieel op de Beneluxdienst. Al snel werden acht ICR-buurland-rijtuigen overgeschilderd in de geel-bordeauxrode Beneluxdienst-huisstijl om op die verbinding dienst te doen.

Tussen 1999 en 2006 werden alle ICR-rijtuigen, op de elf Beneluxstuurstand Bs-rijtuigen na, gemoderniseerd in de werkplaats in Haarlem. Bij de revisie verdwenen de rijtuigen met de aanduiding AB- en BKD-rijtuigen. Alle gereviseerde rijtuigen kregen de standaard NS geel-blauwe huisstijl, hierdoor verdween de Benelux-huisstijl op de rijtuigen. Na de modernisering kregen de rijtuigen de aanduiding ICRm (InterCity Rijtuig geModerniseerd). In het voorjaar van 2007 werden ICRm-rijtuigen omgestickerd in de wit-rode-roze Fyra-huisstijl. De rijtuigen reden, samen met nieuwe BR186-locomotieven, de eerste reizigerstreinen over de HSL-Zuid. Deze treinen reden als noodoplossing over de hogesnelheidslijn met maar een snelheid van 160 km/u. De Traxxen met Fyra ICRm-rijtuigen reden in de binnenlandse diensten en de Beneluxdienst naar België. Hoewel de binnenlandse HSL-diensten volledig in de nieuwe Fyra-huisstijl reden, reden de Beneluxdiensten met een mix van Fyra en geel-blauwe ICRm-rijtuigen. Vanaf eind 2009 werden de HLE 11-locomotieven vervangen door NMBS TRAXX F140 MS2e-locomotieven met de nummerserie HLE 28. De Beneluxstuurstand Bs-rijtuigen werden in 2010 uit dienst gesteld. De ICR Bs 50 84 28-70 101-7 werd opgenomen in de collectie van het Spoorwegmuseum. Op de laatste dag dat de Beneluxdienst met rijtuigen zou rijden, reed de 1182 op 8 december 2012 nog een slag in de Beneluxdienst naar Amsterdam. Op 9 december 2012 reden de eerste nieuwe V250-treinstellen van AnsaldoBreda op de HSL tussen Amsterdam en Brussel.

Nadat de HLE 11-locomotieven vanaf 2009 werden vervangen in de Beneluxdienst, werden de locomotieven ingezet om spitstreinen in België te rijden. De NMBS zette in 2012 de laatste locomotieven van de serie aan de kant en zette ze te koop. In Tsjechië had men interesse in de Belgische locomotieven van de series HLE 11 en HLE 12. De twaalf locomotieven van de serie HLE 12 werden verkocht, de HLE 11-locomotieven werden toen echter niet verkocht. In 2015 werd de 1187 aan de collectie van het Toerisme en Spoorpatrimonium Museum te Bergen (B) toegevoegd. Begin augustus 2016 verkocht TSP de 1187 aan Trainworld, het spoorwegmuseum van de NMBS. Helaas is de 1187 door defecten aan de hoogspanninginstallatie niet rijvaardig. De problemen zijn erg lastig en kostbaar om te herstellen door een schaarste aan onderdelen. Na acht jaar waren de andere locomotieven niet verkocht en verkocht NMBS ze begin 2020 aan sloperij Ecore in Aubange (B). De locomotieven stonden voor het laatst in Stockem opgesteld en werden in meerdere transporten overgebracht naar Aubange. Hier werd de rest van de serie gesloopt.

 
 
 
 
De NMBS 1186 met een priostam naar Brussel. Willemsdorp, 25 oktober 2009. © Leen Dortwegt
 
De NMBS 1186 met een Beneluxstam is na testritten op de HSL op de weg terug naar de Watergraafsmeer. 3 juni 2008. © Rob van der Woude
 
De NMBS 1186 te Willemsdorp. 6 oktober 2007. © Leen Dortwegt